Bordeaux - Chuẩn mực của sự so sánh

  • Chủ nhật, Ngày 01/11/2020
  • Với lịch sử rượu vang hơn 2000 năm, là vùng vang rộng lớn nhất nước Pháp, Bordeaux đã trở thành tượng đài rượu vang – chuẩn mực của sự so sánh cho tất cả các vùng vang khác trên thế giới. 
    Lịch sử rượu vang Bordeaux
    Huyền thoại về Bordeaux
    Trong lịch sử không có vùng vang nào bị ảnh hưởng bởi người nước ngoài như Bordeaux. Lịch sử rượu vang Bordeaux có nguồn gốc từ thời kỳ La Mã. Rượu vang được làm để phục vụ cho binh lính La Mã và cư dân của Gaul và nước Anh. 
    Dấu mốc lịch sử quan trọng vào năm 1152, khi Nữ công tước Aquitaine, có tên là Eleanor đã kết hôn với Vua nước Anh, Henry Plantagenet. Chính cuộc hôn nhân mang tính quốc gia này đã giúp rượu vang Bordeaux đến với Vương quốc Anh và phát triển thương mại một cách mạnh mẽ. Lúc đó người Anh gọi vang Bordeaux là “claret”. 
    Bordeaux có một lợi thế quan trọng đó là sông Gironde, đóng vai tròng quan trọng trong phát triển thương mại. Thông qua cảng Bordeaux, rượu vang được vận chuyển không chỉ trong các nước Châu Âu mà còn sang Châu Mỹ. 
    Hoàng tử của Vua Henry II và Nữ công tước Eleanor vô cùng yêu thích rượu vang và sử dụng nó làm thức uống hàng ngày. Vì rượu vang Bordeaux chất lượng tốt đến nổi phục vụ được sự khó tính của Hoàng gia Anh, thế thì lẽ nào giới quý tộc lại từ chối sử dụng nó.  Và dần dần nó trở thành đồ uống được ưu chuộng và sử dụng rộng rãi khắp nước Anh. Họ thậm chí trao đổi hàng hóa bằng rượu vang Bordeaux để tích trữ đủ số rượu cho dùng để tận hưởng trong mùa lễ Phục Sinh và Giáng sinh.  

    Vườn nho tại Chateau la rose bellevue


    Các giống nho chính ở Bordeaux
    Giống nho đỏ
    90% các giống nho ở Bordeaux là nho đỏ. Trong đó 98% đến từ 3 giống nho chính:

    • Merlot (65%)
    • Cabernet Sauvignon (23%)
    • Cabernet Franc (10%)

    2% còn lại đến từ các giống nho: Malbec, Petit Verdot và Carmenere.
    Giống nho trắng
    Các giống nho trắng chỉ chiếm 10% ở Boreaux. Các giống nho chính bao gồm:

    • Semillon (49%)
    • Sauvignon Blanc (43%)
    • Muscadelle (6%)

    Chỉ 2% còn lại bao gồm Colombard, Merlot, Chenin Blanc, Folle Blanche, Mauzac Blanc, Ondenc và Ugni Blanc. 
    Nghệ thuật làm rượu vang của Bordeaux chính là sự pha trộn các giống nho khác nhau với tỉ lệ khác nhau để tạo ra hương vị và tính cách khác nhau. Phụ thuộc vào từng mùa thu hoạch, độ chính và chất lượng của từng loại nho, tỉ lệ của mỗi giống nho có thể khác nhau mỗi năm. Phương pháp này có tên gọi phổ biến là “Bordeaux blend”
    Phân cấp hạng Bordeaux
    Phân cấp hạng Bordeaux AOC
    Tất cả các loại rượu vang của Bordeaux là AOC (không có loại VDT và IGP). Bordeaux AOC là mức thấp thấp nhất, cao hơn là Bordeaux Superieur. Các loại rượu vang này không được làm từ một huyện hay lâu đài cụ thể mà có thể lấy từ bất kỳ đâu ở Bordeaux. Các loại Bordeaux AOC bao gồm: Bordeaux, Bordeaux Superieur, Bordeaux Clairet, Bordeaux Rose, Cremant de Bordeaux. 
    Phân cấp hạng xã
    Trên phân cấp hạng Bordeaux AOC là phân cấp hạng khu vực, có nghĩa là rượu vang được làm từ một khu vực cụ thể. Ví dụ như: Medoc, Haut- Medoc, St. Emillon, …Rượu vang mang tên khu vực thì bắt buộc phải có xuất xứ từ khu vực đó. 
    Phân cấp hạng làng
    Phân cấp hạng này cao hơn khu vực, khi rượu vang được làm từ một làng cụ thể trong xã. Ví dụ: Pauillac, Saint-Estephe và Listrac-Medoc là những làng trong xã Medoc. 
    Phân cấp hạng lâu đài
    Các loại vang thượng hạng thường được làm từ một lâu đài cụ thể. Ví dụ: Chateau Latour của làng Pauillac trong xã Medoc, Chateau Ausone thuộc làng St. Emillon 
    Tuy nhiên, không phải cứ rượu vang làm từ lâu đài  là rượu vang thượng hạng. Trừ các lâu đài nằm trong 5 bảng xếp hạng của Bordeaux thì để đánh giá chất lượng lâu đài thì cần phải tìm hiểu nhiều yếu tố khác như lâu đài đó nằm ở đâu, truyền thống làm rượu vang của họ,…
    Các lâu đài và các bảng xếp hạng
    Có 5 bảng xếp hạng theo lâu đài bao gồm

    1. Bảng xếp hạng 1855 
    2. Bảng xếp hạng Graves 
    3. Bảng xếp hạng Saint-Émilion
    4. Bảng xếp hạng Crus Bourgeois 
    5. Bảng xếp hạng Crus Artisans 

    Cách đọc nhãn chai Bordeaux
    Nhiều người chưa có kiến thức về rượu vang, khi mua một chai rượu vang Bordeaux thì nghĩ rằng phải có chữ Bordeaux. Tuy nhiên, những chai rượu vang mà đơn thuần chỉ ghi chữ Bordeaux lại là những chai vang thấp cấp vì nó có thể lấy bất kỳ ở đâu của Bordeaux, khi chai rượu vang càng ghi rõ địa danh chi tiết thì chứng tỏ nhà sản xuất tự hào về danh tiếng và chất lượng của nơi sản xuất ra chai vang nên mới có thể đặt tên.  

    Bản đồ Bordeaux


    Các khu vực của Bordeaux
    Bordeaux được chia làm 3 khu vực chính yếu nhất, ngăn cách bởi sông Gironde được gọi Left Bank (Bờ trái) và Right Bank (Bờ Phải), và khu vực “ở giữa” Entre – deux – mers.  
    Bờ Trái Bordeaux
    Bờ trái bao gồm những phân hạng quan trong bao gồm: Margaux, St. Julien, Paulliac, St.Estephe, Haut Medoc và Pessac Leognan. Các loại vang quan trọng đều từ vùng Medoc. Bờ Trái Bordeaux cũng là nơi sinh ra Bảng xếp hạng 1855 nổi tiếng của rượu vang Bordeaux với 61 lâu đài được xếp hạng ở vùng Medoc và Sauternes.
    Medoc bao gồm Haut Medoc, Moulis Medoc và Listrac. Nhìn vào bản đồ, Medoc bắt đầu từ Phía Bắc thành phố Bordeaux và kéo dài tới Phía Nam St. Estephe tới cảng Le Verdon. Tuy nhiên nhiều người vẫn xem rượu vang vùng Pessac Leognan thuộc Bờ Trái.
    Graves nằm ở phía Nam của thành phố Bordeaux, cũng là quê hương của phân hạng Pessac-Leognan, nơi nổi tiếng với cả vang trắng và vang đỏ. Các vườn nho nổi tiếng nhất là Château Haut-Brion, là lâu đài duy nhất không thuộc Medoc mà có trong Bảng xếp hạng 1855. Nó được phân cấp hạng nhất trong số 5 lâu đài cùng loại.

    Sauternes và Barsac nằm xa hơn ở phía Nam. Vị trí địa lý của nó bị tác động trực tiếp bởi sông Garone và Ciron gây ra độ ẩm sương mù vào buổi sáng khiến cho các vườn nho bị tấn công bởi loại nấm Botrytis. Loại này được biết đến là “nấm quý phái” một hiện tượng tự nhiên khiến cho lượng đường tập trung vào quả nho và kết quả là tạo ra một loại vang ngọt nổi tiếng ở Bordeaux. Những loại vang ở vùng này được đứng trong Bảng xếp hạng 1855. Lâu đài xếp hạng cao nhất và nổi tiếng nhất là Château d’Yquem. Ngày nay rượu vang ở vùng này được đánh giá là loại vang rất đặc biệt so với ở các khu vực khác. 

    Ngoài ra Bờ Trái cũng là quê hương của các lâu đài được xếp hạng Cru Bourgeois. Hầu hết các loại Cru Bourgeois nằm ở Haut Medoc, còn lại nằm ở trên St. Estephe và dưới Margaux. Ngoài ra, có khoảng 40 lâu đài được xếp hạng Artisan Crus nằm ở Bờ Trái. 

    Các loại rượu vang Bờ Trái của Bordeaux là trộn, giống nho chính là Cabernet Sauvignon và sau đó là Merlot và Cabernet Franc.
    Thổ nhưỡng ở khu vực này hầu hết là đất bằng phẳng, đá sỏi trên bề mặt và đá vôi ở dưới. Thành phần đất có thể khác nhau từ thửa đất này sang thửa đất khác.
    Bờ Phải Bordeaux
    Bở Phải Bordeaux sản xuất ra những loại vang nổi tiếng đến từ Pomerol và Saint Emillon. Nó cũng bao gồm những loại vang ở phân cấp hạng giá hợp lý và những lâu đài nổi tiếng sản xuất ra những vùng vang tốt nhất phân hạng Bordeaux, Bordeaux Superieur, Cotes de Bordeaux, Cotes de Castillon, Cotes de Francs, Fronsac Canon Fronsac, Lalande de Pomerol và các phân hạng khác của St. Emillon.
    Merlot là giống nho chính ở Bờ Phải, sau đó là Cabenet Franc, Petit Verdot, Malbec và Cabernet Sauvignon. Kết quả là tạo ra loại vang mang phong cách mềm mại và nhẹ nhàng

    Thổ nhưỡng phù hợp với giống nho Merlot: bề mặt là đất đá vôi với ít sỏi và nhiều đất sét. Chủ yếu đất là bằng phẳng và được chia làm nhiều thửa ruộng nhỏ. Bạn có thể tìm thấy rất nhiều vườn nho rộng lớn đến 100 ha ở Bờ Trái, nhưng lại không nhìn thấy điều đó ở Bờ Phải. Trung bình các vườn nho ở Bờ Phải Bordeaux chỉ khoảng 5 ha. Có rât ít các lâu đài hoành tráng, với lối kiến trúc ấn tượng ở Bờ Phải mà thay vào đó là những gia đình nhỏ và lâu đài theo phong cách cổ điển. 

    Ở Việt Nam, rượu vang Pháp đặc biệt là Bordeaux là loại vang rất được ưa chuộng. Nếu hỏi bất kỳ một người Việt nào để kể ra 1 vùng vang nào đó họ biết đến thì chắc chắn Bordeaux là cái tên đầu tiên. Thậm chí nhiều người còn định nghĩa Bordeaux chính là rượu vang.

     
    Nguồn tổng hợp: www.thewinecellarinsider.com và https://www.bordeaux.com/
    Biên dịch: Phương Nam - WeWine

    Hãy liên hệ WeWine để khám phá và trải nghiệm các loại vang Bordeaux đặc sắc
     

    Rượu được đề xuất từ WeWine line

    Bài viết liên quan

    3